Muzyka góralska ma wiele wspólnych aspektów z muzyką innych rejonów Polski. Jej autorzy są nieznani i powstaje spontanicznie, wynika z życia codziennego, z podstawowych pragnień i instynktów artystów oraz realizatorów. Mówi ona o tym co góralom bliskie – o umiłowanych Tatrach, przygodach zbójników i o kłusowniczych wyprawach lub po prostu składa się z śmiesznych przyśpiewek. Nie może braknąć w niej elementów miłosnych, czy przekomarzań się chłopaka z dziewką.
Autor: Crosa
Źródło: http://www.flickr.com
Sam nasz Papież ukochał sobie cudowny śpiew i granie górali. Przybywał w góry nie tylko po to, aby pospacerować po górskich ścieżkach, również także by nacieszyć uszy melodiami góralskimi. Muzyka traktowana jest za ponadczasowy fragment tradycji ludowej, przekazywanej z pokolenia na pokolenia, bez nut ale w oryginalnej postaci „ze słuchu”. Zdarza się, że w sąsiednich wsiach te same utwory i przyśpiewki gra się i śpiewa znacznie inaczej.
Wspaniała muzyka góralska do dziś towarzyszy góralom w domostwie, w karczmie, umila życie a również sprawia wesołość swym zabawnym brzmieniem. Przedstawienie zespołów góralskich możemy ujrzeć na festiwalach, a również w karczmach i niektórych domach wypoczynkowych. W XIX wieku tworzyły się kapele ze skrzypiec oraz basów. W XX wieku zmienił się skład na 3 skrzypce (prym i 2 sekundy) i basy. Używano również zespół 3 gęśli i basów, ale stwierdzono ciche brzmienie gęśli porównując ze skrzypcami, temu odrzucono ów skład. Niejednokrotnie podczas występów prymista wymienia skrzypce na złóbcoki czyli na gęśle. Przeważnie na weselach można napotkać zespoły góralskie wraz z perkusją lub gitarą, a też instrumenty dęte i akordeon. To – odpowiednie części do instrumentów smyczkowych – też się przydaje.
Znacznie częściej spotyka się połączenie nut góralskich z muzyką rozrywkową. Najwięcej znanymi zespołami, jakie wykorzystują tę możliwość są Zakopower, Trebunie Tutki oraz Baciary. Nie raz składy kapel zostają wzmocnione na potrzeby estradowe (wykorzystują to: odpowiednie wzmacniacze do gitar), w w jakich grywają np. 2 prymy, 3 sekundy i 2 basy. Górale mają we krwi polot muzyczny. Nie tylko śpiewają przyśpiewki, ale także grają charakterystyczne melodie. Od najwcześniejszych lat nauczają się folkloru góralskiego. W zespół kapeli góralskiej wchodzą czterej muzykanci. Najbardziej poważany jest prymista, który gra melodię prowadzącą. Od niego i jego indywidualności muzycznej, zależy specyfika całej kapeli. On z reguły dobiera skład „muzyki”. Zresztą, w dawniejszej gwarze góralskiej „muzyka” (ten muzyka) oznaczało właśnie prymistę.
